Ekstrakty otrzymywane w stanie nadkrytycznym - czym są i dlaczego lepsze?
Rośliny zawierają substancje chemiczne, które od tysięcy lat ludzkość wykorzystywała do sporządzania napojów i naparów miłosnych, eliksirów odmładzających i leków na wszelakie dolegliwości. Początkowo substancje te ekstrahowano z roślin wykorzystując najbardziej dostępne rozpuszczalniki: wodę i alkohol, z czasem zaczęto używać glikoli i gliceryny.
Najnowocześniejsze metody opierają się na ekstrakcji prowadzonej w stanie nadkrytycznym z wykorzystaniem rozpuszczalników nieszkodliwych dla żywych organizmów i środowiska naturalnego.
W 1822 roku Charles Cagniard de la Tour , francuski baron, ten sam , który jako pierwszy wykazał, że drożdże są żywym ustrojem odkrył "czwarty" stan skupienia- stan nadkrytyczny. Stan , w który przechodzą gazy poddane wysokiemu ciśnieniu i odpowiedniej temperaturze- stając się cieczami ale zachowującymi właściwości gazu np. woda osiąga stan nadkrytyczny, kiedy zostaje podgrzana do co najmniej 373 st. C, a także kiedy znajduje się pod ciśnieniem co najmniej 217 atmosfer, co ciekawe taka woda zmienia całkowicie swoje własności - wznieca ogień zamiast go gasić.
W naturze takie zjawisko występuje setki metrów pod powierzchnią oceanu na styku płyt tektonicznych gdzie powstają ujścia podwodnych wulkanów, z których wydobywa się lawa o temperaturze przekraczającej 1000 stopni Celsjusza. Panujące tam bardzo wysokie ciśnienie sprawia, że woda pozostając wodą zmienia swoje właściwości.
Od niedawna zjawisko to znalazło zastosowanie przy wydobywaniu cennych substancji z roślin używając pospolitego dwutlenku węgla jako rozpuszczalnika , dwutlenku węgla przeprowadzonego w stan nadkrytyczny.
Dwutlenek węgla jest rozpuszczalnikiem doskonałym, jest obojętny, powszechny i bezpieczny dla otaczającego nas środowiska. Potrafi z rośliny wyekstarhować wszystkie substancje w stanie nienaruszonym, nie reagując z nimi i na dodatek w stężeniu wielokrotnie wyższym niż przy użyciu klasycznych rozpuszczalników a co najważniejsze po powrocie do normalnego ciśnienia ulatnia się nie pozostawiając po sobie nawet śladowych ilości.
Taki wyciąg jest esencjonalny, świeży niczym sok z własnoręcznie wyciśniętych pomarańczy, żywy, jest istotą samej rośliny bez jakichkolwiek domieszek.
Zalety ekstrakcji nadkrytycznej CO2:
- CO2 jest naturalnym gazem, który w warunkach nadkrytycznych jest bardzo skutecznym, niepolarnym rozpuszczalnikiem o dużej selektywności - co pozwala na wydobycie jedynie pożądanych składników, a pominięcie zanieczyszczeń .
- Dwutlenek węgla bardzo łatwo usuwa się z ekstraktu, po prostu się ulatnia — nie potrzebna jest destylacja.
- Gaz ekstrakcyjny jest czysty, neutralny dla człowieka
- Ekstrakcję można prowadzić w niskiej temperaturze nie narażając żadnego cennego składnika na rozpad lub zmianę własności oraz bez dostępu powietrza chroniąc substancje przed utlenianiem
- ekstrakt jest stabilny w czasie przechowywania, zachowując jakość i pożądane cechy